Chiều 31/5, tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên & Môi trường Lê Công Thành cho biết, cơ quan này đã có phương án xử lý với từng loại phế liệu hiện đang ở các cảng của Việt Nam.

Các container phế liệu tồn đọng tại cảng Hải Phòng. Ảnh: Báo Hải quan

Theo đó, những container phế liệu mà không đủ tiêu chuẩn đã xác định được chủ hàng sẽ buộc hãng vận tải phải vận chuyển ra khỏi lãnh thổ Việt Nam.

Với container rác phế liệu không xác định được chủ hàng, cơ quan chức năng sẽ lập Hội đồng đánh giá giá trị, sau đó tiến hành bán đấu giá.

Nếu lô hàng đủ tiêu chuẩn để làm phế liệu thì Chính phủ sẽ giao cho Bộ Tài chính, Bộ Tài nguyên và Môi trường và các bộ, ngành có liên quan lập Hội đồng đánh giá giá trị của các container này để tiến hành bán đấu giá.

Cuối năm 2018, Thủ tướng đã có chỉ thị yêu cầu Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Công Thương rà soát, bổ sung quy định về việc tạm dừng các hoạt động tạm nhập, tái xuất, quá cảnh, trung chuyển hàng hóa là phế liệu nhập khẩu vào lãnh thổ Việt Nam.

"Kiên quyết buộc tái xuất các lô hàng lợi dụng nhập khẩu phế liệu để đưa chất thải vào Việt Nam, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật" - chỉ thị của Thủ tướng nêu.

Không riêng Việt Nam, các nước trong khu vực cũng đang gặp phải hiện tượng rác thải phế liệu ồ ạt được nhập về và nằm tồn đọng tại các cảng. Cách đây vài ngày, nhà chức trách Malaysia tuyên bố sẽ trả lại phế liệu không thể tái chế cho các nước phát triển.

Còn với số container không đủ tiêu chuẩn phế liệu thì buộc phải đưa vào các nhà máy xử lý rác thải.

Mới đây, Philippines và Malaysia quyết tuyên chiến với rác thải nhựa khi yêu cầu các nước thu hồi rác thải mà họ đổ sang.

Việt Nam đã đi trước khi siết chặt nhập khẩu rác thải nhưng việc xử lý, kể cả tái xuất vẫn ở giai đoạn hoàn thiện phương án.

Theo các báo cáo, tổng khối lượng phế liệu nhập khẩu năm ngoái là hơn 9,2 triệu tấn, tăng hơn 1,3 triệu tấn so với năm 2017. Một số tổ chức, cá nhân lợi dụng việc nhập khẩu phế liệu đã đưa chất thải nguy hại, chủ yếu là phế liệu nhựa, kim loại, săm lốp cao su thải, vỏ ôtô, tàu biển chưa làm sạch tạp chất, ắc quy chì thải, sản phẩm điện tử đã qua sử dụng về Việt Nam, gây ra nguy cơ ô nhiễm môi trường.

Thống kê của Bộ Tài chính cho thấy có 23.453 container phế liệu đang lưu giữ tại các cảng biển, trong đó 9.825 container lưu trữ trên 90 ngày, chưa làm thủ tục hải quan tính đến đầu tháng 4.

Cúc Phương