Theo kênh truyền hình Nga RT, AstraZeneca là một trong 25 công ty dược phẩm trên khắp thế giới đang thử nghiệm các "ứng viên" vaccine ngừa đại dịch Covid-19 trên người.

Tổng giá trị các đơn đặt hàng mà công ty dược phẩm lớn nhất Anh này nhận được đã lên tới 91 triệu USD. Trong khi đó, chỉ với 6 tháng đầu năm, lợi nhuận của AstraZeneca đã tăng vọt và đạt 12,6 tỷ USD trong bối cảnh cuộc cạnh tranh tìm vaccine Covid-19 trên toàn cầu vẫn đang rất khốc liệt.

Tuy nhiên, bất chấp sự tham gia sản xuất và phân phối vaccine ngừa Covid-19 đem lại nguồn lợi nhuận lớn cho công ty, AstraZeneca đã ra điều kiện đối với những quốc gia đặt hàng rằng họ sẽ không chịu trách nhiệm trước bất kỳ tác dụng phụ nào của các sản phẩm vaccine. Nói cách khác, công ty sẽ được bảo vệ hoàn toàn khi xuất hiện những vụ kiện tụng liên quan đến các trường hợp người tiêm vaccine gặp biến chứng hay thậm chí là tử vong vì tác dụng phụ.

Trước đó, luật sư của AstraZeneca đã đề xuất điều kiện này trong hợp đồng ký kết với những nước đặt hàng. Công ty nhấn mạnh nếu không được đảm bảo sự bảo vệ về mặt pháp lý, họ sẽ không sản xuất vaccine. Theo nguồn tin tiết lộ, phần lớn các nước đã chấp thuận yêu cầu này.

Trả lời phỏng vấn hãng tin Reuters, ông Ruud Dobber – quản lý cấp cao AstraZeneca – cho hay: “Trong hợp đồng chúng tôi yêu cầu sự bảo đảm. Đối với phần lớn các nước, chấp nhận gánh vác rủi ro này trên vai là để phục vụ lợi ích quốc gia và có thể chấp nhận được. Đây là một tình huống hết sức đặc biệt. Công ty không thể nhận lấy rủi ro nếu như 4 năm sau, vaccine mới xuất hiện tác dụng phụ”.

Các hãng dược muốn có sự đảm bảo về mặt pháp lý nếu vaccine có tác dụng phụ

Mặc dù ông Dobber từ chối tiết lộ tên các nước ký kết hợp đồng, song theo các thông tin đăng tải trước đó, có mặt trong danh sách là những cái tên quen thuộc như Anh, Mỹ.

Câu hỏi được đặt ra ở đây là trong trường hợp có người tiêm vaccine bị ảnh hưởng hay thậm chí mất mạng do tác dụng phụ của sản phẩm, ai sẽ là người chịu trách nhiệm và bồi thường cho họ?

Một số quốc gia như Mỹ, Anh, Đức, Thụy Điển và Italy đã thành lập các quỹ cộng đồng đặc biệt để bồi thường cho những người bị ảnh hưởng do tác dụng phụ của vaccine Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng khuyến khích các nước thành lập mô hình trích thuế thu nhập để hỗ trợ cho những trường hợp biến chứng vì vaccine.

Báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) mới đây cho biết, có 141 vaccine phòng Covid-19 đang được phát triển và 25 vaccine trong giai đoạn thử nghiệm lâm sàng. Hiện có 5 vaccine đang được thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3, bước cuối cùng trước khi được phê chuẩn. 

Một trong số những vacicne có triển vọng nhất là loại do Đại học Oxford và Hãng dược AstraZeneca của Anh phối hợp phát triển.   

Trong khi đó, Nga sắp khởi động một đợt tiêm vaccine ngừa Covid-19 diện rộng vào tháng 10, theo lời Bộ trưởng Y tế Nga Mikhail Murashko hôm 1/8. Vaccine này do Viện Gamaleya (ở Moskva, Nga) phát triển.

Mỹ cũng đặt hàng nhiều hãng dược như hãng Moderna, Johnson and Johnson, AstraZeneca, Novavax, Pfizer và BioNTech...  để phát triển các dự án vaccine khác nhau nhằm nhanh chóng có được các liều vaccine ban đầu.

Theo các chuyên gia, việc nghiên cứu, thử nghiệm vaccine là không thể nóng vội.

Hồi tháng 3 năm ngoái, trên tờ Lenta, ông Vytenis Andriukaitis, đặc phái viên WHO phụ trách Châu Âu và các nước cộng hòa Liên Xô cũ, nguyên Bộ trưởng Bộ Y tế Litva, Bác sỹ phẫu thuật tim mạch, nguyên Cao ủy Liên minh Châu Âu từng cảnh báo: "Tệ hơn virus chỉ có thể là vaccine xấu".

"Chúng ta không có quyền tạo ra bất kỳ cái cớ nào để nghi ngờ tính hiệu quả và sự an toàn của nó. Bào chế vaccine luôn được kiểm soát hết sức nghiêm ngặt", ông lưu ý.

An Nhiên