Tuyên bố trên được Chuẩn Đô đốc Heidi Berg, Giám đốc tình báo của Bộ Tư lệnh Châu Phi (AFRICOM) cho biết hôm 11/9, hệ thống phòng không của tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đã bắn hạ hai máy bay chiến đấu MiG-29 của Nga trên bầu trời Libya.  

"Hệ thống phòng không của NATO đã bắn hạ hai máy bay chiến đấu MiG-29 của Nga trên bầu trời Libya. Một chiếc bị phá hủy vào ngày 29/6, chiếc thứ hai vào ngày 8/9 vừa qua", Chuẩn Đô đốc Heidi Berg tuyên bố.

Hình ảnh MiG-29 tại Libya.

Nói về nguyên nhân viên phi công MiG-29 trong vụ bắn hạ hôm 8/9 không mặc quân phục chuẩn của Không quân Nga, Đô đốc Mỹ cho rằng: "Những chiếc chiến đấu cơ Nga điều đến Libya đều được vận hành bới Tập đoàn đánh thuê Wagner có quan hệ mật thiết với quân đội Nga.

Sau khi bị trúng đạn khi bay gần thành phố Sirte, tiêm kích bay thêm được khoảng 5 phút thì phi công bật ghế phóng và thoát ra khỏi máy bay. Sau đó, đã được một chiếc trực thăng Mi đến giải cứu".

Theo Drive, hệ thống vũ khí NATO thực hiện liên tiếp 2 vụ đánh chặn được tướng Mỹ nói đến chính là MIM-23 Hawk hiện đang được Thổ Nhĩ Kỳ triển khai tại Libya để hậu thuẫn cho Chính phủ Hiệp định Quốc gia (GNA) trong cuộc chiến với Quân đội Quốc gia Libya (LNA).

Nếu MIM-23 Hawk thực sự là thủ phạm khiến 2 chiếc MiG-29 rơi tại Libya thì đây thực sự là màn báo thù ngoạn mục bởi trước đó, đã có ít nhất 2 hệ thống phòng không do Mỹ sản xuất này bị phá hủy bởi đòn tấn công từ chính những chiếc MiG-29.

Trong lần không kích gần đây nhất hồi tháng 8/2020, tiêm kích MiG-29 đã tấn công vào căn cứ Al-Watiya do GNA kiểm soát, gây thiệt hại nặng cho cả Thổ và GNA.

Thông tin từ căn cứ này cho biết, có ít nhất một hệ thống phòng không MIM-23 Hawk bị phá hủy hoặc bị hỏng nặng, một số xe tăng, xe chiến đấu bị phá hủy. Cùng với đó, một số tòa nhà kiên cố tại căn cứ này cũng bị loại khỏi vòng chiến đấu.

Điều bất ngờ là tất cả những hệ thống phòng không bị phá hủy tại căn cứ này đều đang được triển khai trong trạng thái trực chiến nhưng vẫn không thể phát hiện được sự xâm nhập và không kích của MiG-29.

Lý giải điều này, giới chuyên gia cho rằng rất có thể chiến đấu cơ MiG-29 đã dùng hệ thống tác chiến điện tử (EW) tấn công áp chế để bịt bắt radar của MIM-23 Hawk và toàn bộ hệ thống trinh sát được Thổ triển khai quanh khu vực này.

Trong lần MIM-23 Hawk bị phá hủy hồi tháng 7, vũ khí cũng bất động dù đang trực chiến. Cuộc tấn công vào Al-Watiya đã có ít nhất 4 chiếc MiG-29 cùng tham chiến.

Như vậy, có thể thấy rằng mặc dù được đánh giá khá mạnh nhưng MIM-23 HAWK do Mỹ sản xuất vẫn là một tổ hợp phòng không cũ, không còn đáp ứng yêu cầu của chiến tranh hiện đại, có thể đây là lý do khiến Thổ đã điều HISAR-A đến Libya ngay sau khi MIM-23 HAWK bị phá hủy.

Nhưng hiện chưa có giải thích nào hợp lý cho tình huống 2 chiếc MiG-29 bị chính MIM-23 HAWK bắn rơi như Mỹ tuyên bố. Hiện cả LNA và Nga vẫn chưa có binh luận nào về những thông tin này.

Ngọc Hòa