Thổ Nhĩ Kỳ lại trở mặt với Syria

Ngày 27 tháng 12, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã mô tả Tổng thống Syria Bashar al-Assad là "một tên khủng bố đã thực hiện chủ nghĩa khủng bố cấp nhà nước" và nói thêm rằng, ông ta không thể tiếp tục hợp tác với nhà lãnh đạo Syria.

"Làm thế nào chúng ta có thể nhìn thấy tương lai với một Tổng thống Syria, người đã giết chết gần một triệu công dân của mình?" - ông Erdogan đưa ra tuyên bố này trong một cuộc họp báo với Tổng thống Tunisia Beji Caid Essebsi được truyền hình trực tiếp từ Tunis.

Đây là một phát ngôn được coi là tương đối bất ngờ, bởi trong thời gian qua chính quyền Ankara đã thể hiện thái độ tương đối hòa dịu với chính quyền Damascus, thậm chí, chính Tổng thống Erdogan mới đây còn tuyên bố rằng, nước này hiện không còn thấy Syria là mối đe dọa nguy hiểm.

Tuy nhiên, xét về tính cách thất thường và nhiều mưu mẹo của ông Erdogan thì đây không phải là điều quá khó hiểu. Ông này đã từng tuyên bố là Israel, thậm chí là cả Mỹ cũng là “một bè lũ khủng bố” thì Syria chẳng là cái gì để ông ta phải kiêng nể.

Hồi đầu năm nay, Thổ Nhĩ Kỳ đang điều động quân đội sang địa bản phía Bắc tỉnh Aleppo để hỗ trợ FSA đánh chiếm một khu vực rộng từ tay khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS), chạy dài từ thành phố Azza đến thị trấn al-Bab, ngăn cách các khu tự trị của người Kurd ở Tây Bắc Aleppo (Afrin) và Đông Bắc Aleppo (Kobani), al-Haskah (Cirize).

Ngoài ra, vừa qua Thổ Nhĩ Kỳ cũng tung quân sang tỉnh Idlib nằm ở phía Tây Bắc Syria, bắt tay khủng bố al-Qaeda Syria (tức liên minh Hay’at Tahrir al-Sham, do Jabahat Fatah al-Sham, nguyên là Jabahat al-Nusra, lãnh đạo); hỗ trợ FSA chiếm khu vực phía Bắc Idlib, để bao vây phía Nam khu tự trị người Kurd ở Afrin.

Thổ Nhĩ Kỳ đang sử dụng con bài hai mặt trong ván cờ Syria

Đáp trả lại những hành động này, chính quyền của ông Bashar al-Assad cáo buộc chính quyền Erdogan hỗ trợ nhóm theo chủ nghĩa khủng bố và mô tả lực lượng phiến quân đối lập được Thổ Nhĩ Kỳ triển khai quân đội sang hỗ trợ, ví dụ như Quân đội Syria Tự do (FSA) là “những kẻ xâm lược”.

Bất chấp việc Nga im lặng trước hành động của chính quyền Erdogan, ông Assad tuyên bố rằng, các khu vực này “đều là các vùng đất chưa được giải phóng” và cảnh cáo rằng, trước sau gì thì Quân đội Syria (SAA) cũng sẽ giành lại những khu vực “bị ngoại bang cướp đoạt”.

Ngày 28/12, bình luận về tuyên bố của ông Erdogan hôm 27 tháng 12, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova đã nhận xét rằng, việc Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan gọi Tổng thống Syria Bashar al-Assad là một "kẻ khủng bố" là những cáo buộc vô căn cứ.

"Các đánh giá như vậy không có cơ sở pháp lý, những tuyên bố như vậy là vô căn cứ," Zakharova nói trong một cuộc họp báo hôm 28/12. Tuy nhiên, người phát ngôn của Bộ ngoại giao Nga không cho biết rằng, chính quyền Moscow có đưa ra những động thái đáp trả đối với Thổ Nhĩ Kỳ về tuyên bố mang tính “thiếu xây dựng” này hay không.

Chiến lược “dùng kẻ thù chặn kẻ thù”

Tuyên bố của ông Erdogan là một ví dụ diển hình về mối quan hệ phức tạp giữa Thổ Nhĩ Kỳ và liên minh Nga-Iran trong cuộc khủng hoảng ở Syria. Chính quyền Ankara cùng với Moscow và Tehran là nhóm bảo lãnh hòa giải trong các cuộc đàm phán Astana về cuộc khủng hoảng Syria.