Assad thảo luận với Iran, Mỹ bàn với Thổ lập vùng đệm Syria

Trong mấy ngày qua, tình hình đã có những biến động lớn, đã diễn ra những cuộc thảo luận ngược chiều về tình hình Syria.

Khi Tổng thống Vladimir Putin ngồi vào bàn thảo luận với Thủ tướng Benjamin Netanyahu vào ngày 27 tháng 2, đặc phái viên Hoa Kỳ Jared Kushner đã ở Ankara và hai ngày trước đó, Tổng thống Syria Bashar al-Assad đã đến Tehran trong một chuyến thăm bất ngờ.

Những động thái này cho thấy, tất cả các bên liên quan đến Syria đang trên đà phá vỡ bế tắc về tương lai của đất nước này. Và lần đầu tiên, nhà lãnh đạo Israel, được tổng thống Nga trao cho một vị trí chính thức trên bàn đàm phán.

Netanyahu đang bị bối rối bởi những lời buộc tội chống lại ông ta về vấn đề tham nhũng và những lời kêu gọi ông phải từ chức. Nếu thành công trong việc buộc Iran phải rút quân khỏi Syria, Thủ tướng Netanyahu sẽ trở thành người hùng và những cáo buộc đối với ông sẽ chẳng còn nghĩa lý gì nữa.

Các quan chức Iran duy nhất biết nhà lãnh đạo Syria sẽ đến vào hôm thứ Hai, ngày 25 tháng 2 là nhà lãnh đạo tối cao Ayatollah Ali Khamenei và chỉ huy Iran ở Trung Đông, kiêm Tư lệnh lực lượng đặc nhiệm al-Quds là Tướng Qassem Soleimani.

Không có bất cứ từ nào trong các cuộc trò chuyện kín của họ bị rò rỉ bị cho giới truyền thông. Tuy nhiên, Đại giáo chủ Ayatollah Ali Khamenei được cho là đã chỉ đạo ông Assad bàn giao cho các công ty Iran tất cả các hợp đồng cho các dự án tái thiết đất nước rộng lớn của mình và từ chối tất cả các đề xuất tài trợ của Các tiểu Vương quốc Ả Rập (UAE) hay các quốc gia quân chủ vùng Vịnh giàu dầu mỏ khác.

Đối với các cuộc họp của Jared Kushner với Erdogan cũng trong ngày 27/02, tuyên bố chính thức là họ đã thảo luận về kế hoạch hòa bình giữa Israel và Palestine.

Tình hình Syria đang diễn biến hết sức phức tạp do sự can dự của nhiều cường quốc

Tuy nhiên, điều mà họ thực sự bàn bạc đến là việc tạo ra “vùng đệm không khủng bố” ở miền bắc Syria do Ankara lãnh đạo và bán tên lửa phòng không MIM-104 Patriot (PAC-3) của Mỹ cho quân đội Thổ Nhĩ Kỳ, với điều kiện Erdogan hủy thỏa thuận tên lửa S-400 Triumph với Moscow.

Trong khi ở Ankara, Kushner đã thảo luận với Erdogan về việc đưa quân đội Thổ Nhĩ Kỳ vào Syria (với một số điều kiện nhất định) thì tại Moscow, Netanyahu và Putin đã lên kế hoạch rút toàn bộ quân đội nước ngoài ra khỏi lãnh thổ Syria.

Israel bàn bạc với Nga trục xuất lực lượng Iran

Trong khi đó, tại Moscow, chỉ huy tình báo quân sự Israel (Aman), Thiếu tướng Tamir Hayman đã trải rộng tấm bản đồ Syria trước mặt Putin, cho nhà lãnh đạo Nga thấy các địa điểm quân sự của Iran ở Syria.

Mục tiêu chính và xuyên suốt của Netanyahu khi gặp Putin vào thời điểm này là để ngăn Iran thiết lập sự hiện diện quân sự ở Syria. Nhà lãnh đạo Nga trả lời rằng, cả Jerusalem và Moscow đều có một mục tiêu chung, đó là việc đưa tình hình ở Syria trở lại giống như trước cuộc nội chiến kéo dài 8 năm.

Đây là một sự khởi đầu mang tính bước ngoặt cho cả hai. Ý nghĩa quan trọng của nó được nhấn mạnh trong bối cảnh chiến dịch bầu cử trước thời hạn của Israel sẽ được tổ chức vào ngày 09 tháng 4 tới và phán quyết của Tổng chưởng lý về vụ hối lộ chống lại thủ tướng.

Điều thực tế quan trọng nhất xảy ra ở Moscow là Netanyahu đã phá vỡ sự che dấu thường thấy của các chỉ huy tình báo của mình đối với công chúng - những người luôn tuyên bố rằng Assad đã thua trong cuộc chiến và IDF đã phá hủy 90% các cấu trúc quân sự của Iran tại Syria.

Thừa nhận rằng điều đó không thực tế và hết sức nguy hiểm, ông Netanyahu đã ký một thỏa thuận với nhà lãnh đạo điện Kremlin Putin để thành lập một ủy ban chung giữa Nga và Israel, nhằm loại bỏ tất cả các lực lượng nước ngoài khỏi Syria, qua đó gián tiếp trục xuất lực lượng Iran, tránh những đối đầu quân sự trực tiếp không cần thiết.

Có thể nói rằng, Netanyahu và Putin đã mở ra một cánh cửa với các sáng kiến mới táo bạo. Nhưng để làm được việc trục xuất Iran ra khỏi lãnh thổ Syria, Israel buộc phải thỏa hiệp với Nga trong việc bắt cả Mỹ lẫn Thổ Nhĩ Kỳ rút quân ra khỏi Syria.