Mặc dù IS đã thất bại và Nga đã rút bớt một phần lực lượng, phương tiện về nước, Syria vẫn sẽ là một chiến trường chính trong các cuộc xung đột quân sự và địa chính trị khu vực vào năm 2018, bởi Mỹ vẫn cương quyết bám trụ ở lại mảnh đất này và không từ bỏ dã tâm của mình là lật đổ chính quyền Assad, chia năm sẻ bảy đất nước Syria.

Giới tài phiệt Hoa Kỳ và các đối tác Israel, Saudi Arabia đặc biệt không hài lòng với vị thế được củng cố của cả chính quyền Bashar al-Assad lẫn Iran ở khu vực Trung Đông, cùng với đó là sự lớn mạnh của tổ chức dân quân người Shi’a ở Lebanon là Hezbollah.

Trong khi đó, Hoa Kỳ lại rơi vào hoàn cảnh phức tạp: Một mặt, chính phủ của ông Assad không chính thức tham gia đàm phán, trong khi Mỹ lại có đòn bẩy để ảnh hưởng đến tình hình. Do đó, Nhà Trắng sẽ cố gắng tăng cường các nỗ lực phân chia Syria thông qua việc hỗ trợ mục đích ly khai của Lực lượng Dân chủ Syria (SDF), cũng như các nhóm "đối lập ôn hòa" có vũ trang trong khu vực.

Mục tiêu của chiến lược như vậy là lật đổ chính quyền Assad, xây dựng một chính thể lâm thời và lâu dài mang tính “bài Nga, thân phương Tây” ở Syria. Ngoài ra, không loại trừ Mỹ có thể trực tiếp hoặc ủy nhiệm tiến hành hoạt động ám sát ông Assad hoặc siết chặt vòng vây đối với chính quyền của ông này.

Sau thất bại của tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo, khối liên minh do Mỹ lãnh đạo đã cố gắng sử dụng những khu vực ở Syria do Lực lượng Dân chủ Syria-SDF (nòng cốt là Đơn vị Bảo vệ Nhân dân người Kurd-YPG) kiểm soát để hạn chế ảnh hưởng của chính quyền Bashar al-Assad và các đồng minh của Damascus là Nga và Iran.

Washington sẽ sử dụng con bài người Kurd để chống lại ảnh hưởng ngày càng tăng của Iran ở cả Iraq và Syria. Ngoài ra, Hoa Kỳ cũng có thể cố gắng xé lẻ các Đơn vị Huy động Nhân dân Iraq (PMU) bằng cách tách các nhóm riêng lẻ ra khỏi tổ chức lớn này.

Còn sự hiện diện quân sự của Mỹ ở khu vực người Kurd, Syria vẫn chưa thể bình yên

Một hành động như vậy có thể được thực hiện với việc sử dụng các khoản hối lộ lớn một cách rộng rãi, như đã làm với một số tướng lĩnh của Lực lượng Vũ trang Iraq trong hai cuộc Chiến tranh Iraq trước đây.

Giờ đây, Nga, Mỹ, Thổ Nhĩ Kỳ, Iran và Syria đang tăng cường hoạt động ngoại giao của mình để tìm ra một phương án tối ưu, mà các bên có thể chấp nhận; để có thể bắt đầu tiến trình xây dựng một giải pháp chính trị cuối cùng cho cuộc khủng hoảng ở Syria.

Tất cả các bên đều có những giới hạn khách quan và một số mục tiêu mâu thuẫn. Điều này làm phức tạp tình hình, đặc biệt là trong bối cảnh Mỹ đang thiếu tầm nhìn chiến lược, thậm chí là theo các chuyên gia Mỹ, Washington còn không có chiến lược dài hạn cho Syria.

Điều này sẽ gây khó cho Mỹ trong chiến lược ở Syria hậu IS, tuy nhiên Washington có quân bài quan trọng là sự hiện diện quân sự trực tiếp trong các khu vực kiểm soát của người Kurd. Điều này sẽ khiến Nga và Syria phải chùn tay nếu muốn đoạt lại các khu vực này bằng hành động quân sự.

Do đó, tình hình Syria năm 2018 sẽ chủ yếu tập trung vào 2 sự kiện: Một là hành động quân sự của SAA chống lại khủng bố HTS ở Idlib; Hai là cuộc đấu tranh trên lĩnh vực ngoại giao để giành lại các vùng đất do lực lượng người Kurd và FSA, mà thực tế là do Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ kiểm soát.

Trong khi những biến động đầy phức tạp đang đón đợi Syria trong năm 2018 thì tình hình cả khu vực Trung Đông cũng đang rất hỗn loạn, bởi những sự kiện bất ngờ liên tiếp xảy ra trong 2 tháng cuối năm 2017. Chúng ta sẽ tiếp tục tìm hiểu về tình hình Trung Đông năm 2018 trong kỳ sau.

• Thiên Nam