Ngày 4/12, tại Vĩnh Phúc, Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương tổ chức họp báo thông tin về Hội thảo khoa học toàn quốc “Vai trò định hướng của phê bình văn học, nghệ thuật trong hoạt động thực tiễn và sáng tạo văn học, nghệ thuật hiện nay” và kỳ họp thứ bảy của Hội đồng.

Theo TSKH Phan Đình Tân, Phó Chủ tịch chuyên trách Hội đồng, trong bối cảnh hiện nay, phê bình thiếu vắng những bài tử tế, thiếu vắng những tiếng nói khách quan. Thậm chí, các lĩnh vực âm nhạc, sân khấu, thiếu bóng dáng của các nhà phê bình. Chủ đề này là trăn trở của Hội đồng những năm qua.

TSKH Phan Đình Tân, Phó Chủ tịch chuyên trách Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương chủ trì họp báo. Ảnh: VOV

Than phiền về câu chuyện khủng hoảng của ngành lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật, Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương dẫn ví dụ về các trường hợp ồn ào gần đây liên quan đến phê bình nghệ thuật âm nhạc như tranh cãi về nhạc bolero, cố nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 bị "ném đá" hội đồng khi nhận xét về giọng ca Đàm Vĩnh Hưng hay Thanh Lam phát ngôn về chuyện "ít học" của các ca sĩ miền Nam so với các ca sĩ miền Bắc…

Ông Tân cho rằng hiện chúng ta không có phê bình văn học, nghệ thuật như một bộ môn rất trí tuệ, khoa học, sáng tạo; chúng ta không có văn hóa tranh luận, mà chỉ có hoặc là viết bình luận, nịnh bợ nhau, hoặc là "ném đá" hội đồng.

Ông phân tích, trường hợp những nhận xét của cố nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 và ca sĩ Thanh Lam theo ông ở khía cạnh nào đó đều có lý của họ, nhưng cả Thanh Lam và cố nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 đáng kính đều đã bị "ném đá" hội đồng một cách dữ dội.

Thứ "văn hóa ném đá" này theo ông càng góp phần kéo lùi thêm nền phê bình văn học nghệ thuật chuyên nghiệp hiện nay vốn đã quá èo uột.

"Hiện nay, những người tâm huyết, các nhà chuyên môn phải đặt câu hỏi rằng các nhà phê bình đang ở đâu trong nền văn học nghệ thuật nước nhà?", ông Tân nói.

Hội thảo “Vai trò định hướng của phê bình văn học, nghệ thuật trong hoạt động thực tiễn và sáng tạo văn học, nghệ thuật hiện nay” hướng tới mục tiêu nhận diện, đánh giá và lý giải thực trạng phê bình nói chung và ở từng loại hình văn học, nghệ thuật cụ thể, trên các phương diện cơ bản: tình hình đội ngũ, chất lượng chuyên môn, các khuynh hướng chính và những vấn đề đặt ra trong thực tiễn. Trên cơ sở đó, tập trung đánh giá vai trò của phê bình văn học, nghệ thuật hiện nay trong hoạt động thực tiễn và hoạt động sáng tạo.

Hội thảo cũng sẽ tập trung làm rõ các yếu tố tác động đến phê bình hiện nay, chỉ ra những nguyên nhân cơ bản, cả khách quan và chủ quan dẫn đến thực trạng phê bình văn học, nghệ thuật nói chung, vấn đề vai trò định hướng đối với hoạt động thực tiễn và hoạt động sáng tạo nói chung.

Đồng thời, thông qua hội thảo, đề xuất những kiến nghị, giải pháp nhằm thúc đẩy phát triển phê bình văn học, nghệ thuật thời gian tới, góp phần tiếp tục xây dựng và phát triển văn học, nghệ thuật nước nhà trong thời kỳ mới.

Sau Hội thảo, Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương sẽ tổ chức kỳ họp thứ 7. Tại kỳ họp này, Hội đồng sẽ tập trung thảo luận, đánh giá về kết quả thực hiện nhiệm vụ năm 2019, đồng thời thảo luận, cho ý kiến về các nhiệm vụ trọng tâm của Hội đồng dự kiến triển khai trong năm 2020.

Minh Thái (Tổng hợp)